Op zoek naar de parels in de fondsensupermarkt

Notre sélection de nouvelles |Posté à 2 mai 2017 par Patrick Millecam

Op zoek naar de parels in de fondsensupermarkt

De redactie heeft het fondsenaanbod geanalyseerd van 14 banken en onlinebrokers voor het retail - publiek. Mocht u bij elke fondsenaanbieder een rekening open doen, dan kunt u kiezen uit een 2.500-tal fondsen van 81 fondsbeheerders. Keuze te over dus. In werkelijkheid is de keuze nog groter. Op de website van de toezichthouder FSMA tellen we 1.150 fondsen naar Belgisch recht en 3.884 fondsen naar buitenlands recht, of ruim 5.000 in België geregistreerde fondsen in totaal.

Volledige keuzevrijheid In theorie kunt u elk geregistreerd fonds bij uw bank kopen. In de praktijk maken alleen de grootbanken Belfius, BNP Paribas Fortis en KBC daar geen probleem van voor retailklanten, leert een rondvraag. De enige voorwaarde is dat alle wettelijke documenten aanwezig zijn. ‘Retailklanten van KBC kunnen extern beheerde fondsen aankopen, zonder advies. Er is in dit geval een toetredingsvergoeding van 2 procent en een jaarlijks bewaarloon verschuldigd’, zegt Stef Leunens van KBC. Over het algemeen liggen de instapkosten en het bewaarloon hoger dan mocht u in een huisfonds van KBC stappen.

Het is geen toeval dat net die drie banken u toelaten gelijk welk fonds te kopen. Het zijn de enige banken die alleen de eigen huisfondsen in de etalage zetten. Ze zullen dus nooit een extern beheerd fonds adviseren aan een retailklant. Dat heet gesloten infrastructuur. In de etalage van KBC vindt u alleen fondsen van KBC Asset Management, bij BNP Paribas Fortis zijn dat fondsen van BNP Paribas Investment Partners en bij Belfius fondsen van Candriam en Belfius Investment Partners. ‘De samenwerking met onze geprivilegieerde fondsenbeheerder Candriam is onlangs verlengd tot 2021. Bovendien werd Belfius Investment Partners vorig jaar opgericht om ons fondsengamma te diversifiëren’, legt Ulrike Pommée van Belfius uit. Opvallend: in tak23, waarbij fondsen worden verpakt in een levensverzekering, hanteert Belfius wel een open architectuur (extern beheerde fondsen toelaten).

De vierde grootbank, ING, hanteert een begeleide open architectuur: dat staat voor een beperkte keuze van vijf vermogensbeheerders, waaronder NN Investment Partners, de gewezen exclusieve partner. De keuze blijft wel beperkt tot 53 fondsen in totaal. ‘Door de beperkte fondsenselectie kennen we het gamma beter en kunnen we het beter afstemmen op de behoeften en de situatie van de cliënt. We evalueren niet alleen de fondsbeheerder, maar ook of het fonds nog past in onze strategie. Dat kan veranderen naargelang de marktomstandigheden’, legt Tiziana Rizzo van ING België uit. Een gelijkaardige strategie met een beperkt aantal fondsen zien we onder meer bij Argenta en Nagelmackers.

Ook bij de middelgrote banken en bij de onlinespelers moet u kiezen uit het aanbod dat in de etalage wordt gezet. Al staat het u vrij zelf een suggestie te doen. ‘We houden rekening met verzoeken of suggesties van klanten’, zegt Eddy Van Geyte van Binck. ‘Ook als een klant fondsen overbrengt van een andere bank, kan dat een impact hebben op ons fondsenaanbod.’ Bij Binck kunt u kiezen uit 449 fondsen van 50 fondsbeheerders. Het aanbod werd dit jaar fors uitgebreid en ligt nu in lijn met het aanbod van twee andere onlinespelers, Keytrade Bank en MeDirect. Deutsche Bank heeft met afgerond 1.600 fondsen het grootste fondsenaanbod in België. Met 28 ‘partnerschappen’ biedt Deutsche Bank niet de grootste keuze aan fondsbeheerders. Maar eens het zo’n partnerschap afsluit, neemt het ineens meerdere fondsen - en hun varianten (distributie en kapitalisatie) - van die beheerder in het aanbod op.

Bij de onlinespelers is het aanbod van één specifieke fondsbeheerder soms beperkt tot één fonds. Beo bank voert een gelijkaardige strategie als Deutsche Bank: 11 is een relatief beperkt aantal fondsbeheerders, maar het gamma bevat wel zo’n 300 fondsen in totaal.

Bovenste schap

Sommige fondsen vindt u bijna overal, andere fondsen vindt u slechts op één platform terug. Bij 8 van de 14 aanbieders worden fondsen van het Franse huis Carmignac op actieve wijze gepromoot. Geen enkele andere beheerder doet beter. En dan hebben we in deze oefening de vele verzekeraars die Carmignacfondsen verpakken in een tak23-verzekeringsproduct, buiten beschouwing gelaten.

Daarnaast komen we vijf beheerders tegen die aanwezig zijn bij 7 van de 14 aanbieders. Het gaat om de Angelsaksische spelers BlackRock, Invesco en JPMorgan, het Franse Amundi en het Nederlandse Robeco. Amundi en BlackRock genieten het voorrecht verdeeld te worden door de grootbank ING België. Fondsen van Invesco, JPMorgan en Robeco kunt u bij elke (online)bank kopen die open architectuur aanbiedt, van Nagelmackers tot Rabobank.be. Het trio Degroof Petercam AM, Fidelity Investments en Henderson vinden we op zes verkoopskanalen terug.

In de top tien van meest verspreide fondsbeheerders komen we na Carmignac heel wat Angelsaksische spelers tegen. Een vertegenwoordiger van een gelauwerde Franse fondsenboetiek die voorlopig de weg naar een klassiek verkoopskanaal nog niet heeft gevonden, doet daar zijn beklag over. ‘De voorliefde voor Angelsaksische spelers is typisch Belgisch. Wij zijn vandaag noodgedwongen alleen op onlineplatformen terug te vinden. Die instromen zijn heel beperkt, hoeveel awards je ook wint.’

Belgische beheerders Degroof Petercam AM is de meest verspreide Belgische beheerder in dit land, onder meer via de kan - toren van Argenta. De fondsen van KBC Asset Management en Candriam kunt u alleen kopen bij respectievelijk KBC en Belfius. Allicht vinden de banken dat een logisch gevolg van de gesloten architectuur die ze hanteren.

Sommige fondsbeheerders vindt u alleen bij onlinespelers. De onlangs door de Tijd Awards bekroonde fondsen van de Belgische boetieks Mercier Vanderlinden (gemengd fonds MercLin SICAV Patrimo - nium) en Vector Asset Management (aandelenfonds Vector Navigator en gemengd fonds Vector Flexible) vindt u bij Keytrade, Binck en MeDirect. Hetzelfde geldt voor het gerenommeerde aandelenfonds van de Belgische quantjongens van Aphilion.

26 beheerders zijn slechts op één retail-verkoopskanaal terug te vinden, zoals de Scandinavische beheerder Skagen (Keytrade), het Zwitserse Julius Baer (Binck) en de Franse beheerder La Française (Beo - bank). La Française en Beobank hebben een gemeenschappelijke eigenaar.

Hier zijn enkele voorbeelden van bekende fondsen die u niet op ooghoogte terugvindt in de Belgische fondsensupermarkt.

Value Square. Zowel het wereldwijde als het pas gelanceerde Belgische aandelenfonds van het Gentse Value Square kunt u alleen kopen bij Binck. Later dit jaar zouden meer platformen volgen. ‘We willen op termijn op meerdere schappen liggen’, zegt Wim Descamps, partner van Value Square.

Orcadia. Gewezen hoofdeconoom Etienne de Callataÿ van Bank Degroof richtte vorig jaar een eigen vermogensbeheerder op, Orcadia. Alleen bij Keytrade kunt u het fonds Orcadia Global Sustainable Balanced kopen. Zoals de naam al zegt, gaat het om een gemengd, duurzaam fonds ‘Het is zeker niet zo dat wij exclusiviteit vragen. De fondsen komen doorgaans trouwens op ons schap op vraag van de uitgever’, zegt Gorik Nelissen van Keytrade Bank.

C+F Optimum Classic. Fondsen van de groep Delen zijn doorgaans alleen te verkrijgen bij de groep Delen. Dat is de filosofie van het huis. Bij Binck is evenwel het gemengde fonds C+F Optimum Classic te koop, beheerd door Capfi Delen Asset Management. Het fonds geniet een goed trackrecord en telt de maximale drie Tijd-kronen. Let wel: u moet minstens één deelbewijs kopen en dat kost tegenwoordig 7.200 euro.

Janus Capital Global Life Sciences. Janus Capital is vooral bekend geworden door de komst van de obligatiegoeroe Bill Gross. Het huis verdeelt ook een wereldwijd biotechaandelenfonds dat vijf Morning - star-sterren geniet. Verkrijgbaar bij Medirect.

Gratis of niet?

Bij fondsensupermarkten, online of via kantoor, is instappen vaak gratis of spotgoedkoop. De supermarkten worden wel vergoed via retrocessies - dat deel van de jaarlijkse beheersvergoeding dat de beheerder doorstort naar het platform. Een stan - daardtarief is de helft van 1,5 procent beheerskosten, maar het blijft een onderhandeling. Medirect en Keytrade publiceren wat ze verdienen in retrocessies. Zo leren we dat Keytrade 0,7 procent retrocessies verdient op het populaire fonds Carmignac Patrimoine en Medirect 0,6 procent. Voor de klant maakt dat niet uit: die ziet dezelfde beheerskosten in mindering gaan van de intrinsieke waarde van het fonds.

Zoals bij elke onderhandeling wordt de hoogte van de retrocessie bepaald door de macht van wie er aan tafel zit. ‘De grootbank Belfius heeft bijvoorbeeld een enorme plaatsingscapaciteit. Als die een fonds kan opnemen in tak23, dan zal ze allicht meer opstrijken dan een kleine verzekeraar’, zegt een sectorkenner.

Fondsen worden streng gereguleerd.
Copyright Vic Vereecke - De Tijd